Kul hakkı, Allah (c.c)'nün insanların ilişkilerini hak ve adalete göre düzenlemeleri için koyduğu kurallardır. İnsan yaradılış özelliği gereği güven duymaya, adalete ihtiyaç duyar. Maslow ihtiyaçlar hiyerarşisi piramidinde güven ihtiyacını 2. basamakta yer verir açlık, uyku, vs... birincil ihtiyaçlarının ardından hemen güvenlik ihtiyacı sayar. kul hakkı bu bakımdan bilimsel olarakta gerekliliği açığa çıkmıştır.
Müslüman toplumlarda, kul hakkı kavramı çok önemli olmakla birlikte, Allah (c.c)'nün de rızasını kazanabilmek ve vaad edilin yaratıcıyı görme, cennetinde yaşamak için ön koşullardan biridir. Allah (c.c) bir hadisi kutsisinde şöyle buyuruyor, " Kullarım huzuruma iki günahla gelmesin. kul hakkı ve şirk koşma." Yüce yaradıcımız bu iki günahı affetmeyeceğini bizlere bildiriyor.
İnsanlar yaptıkları her işte güven duymayı ister, ticaret yaparken, hizmet satın alırken, bir işte çalışırken hep muhatabının işinin en iyisini yapmasını ister. Kendisini kandırmayacak, güvenini boşa çıkarmayacak insanlarla iş yapmayı ister. En doğal hakta budur. Kul hakkı kavramı gözetilmezse toplum içinde olağanüstü bir karmaşa ortaya çıkar ki, insanın kendi koyduğu kanunlarla yine kendine nasıl zülmettiğini görürüsün.
Yolsuzluk, faiz, gasp, adam öldürme, tecavüz, hırsızlık vs... islamında men ettiği suçlar aslında insanların arasındaki hukuk korumuk kul haklarının önüne geçmek içindir. Şimdilerde 17 Aralık'ta başlayan rüşvet ve yolsuzluk operasyonlarına baktığımızda insanların kendisine güvenip başına getirdiği isimlerin böylesi onur kırıcı bir olayla yan yana gelmesi ne kadar acı verecidir. Ha şu da yanlış anlaşılmasın söz konusu iddiayı yaptılar demiyorum. Ancak bunu zaman gösterecek.
Benim değinmek istediğim kul hakkına burada bir gasp var mı? Geçici dünya menfaatleri için insanların güvenini sevgisini heba etmenin bir anlamı var mı?
Hatırlar mısınız, bir zamanlar bir reklamda şöyle bir slogan vardı.” İnsanların güvenini kaybetmektense, para kaybetmeyi tercih ederim.” Bu sloganın amacı koşulsuz memnuniyetimizin olduğunu sanmıyorum. amaç kendisini güvenilir olarak göstermek olabilir. Bakın basit bir reklamda dahi güven duygusuna vurgu yapılarak, kul hakkı kavramının ne kadar önemli olduğunu anlayabiliriz.
İki üç yıl evvel kamuya memur almak için KPSS diye bir sınav yapılmış ve sınav soruları birilerine servis edilmişti. Buna rağmen bu puanlarla kamuya memur alınmıştı. Bugün müslümanlara beddua etmekten geri durmayan, hatta müslümana beddua edilmez diye bir makale yazan bu zatı muhterem, o yıllarda binlerce gencin haklarının gasp edilmesine gıkını çıkarmayıp, kendi hakkı olduğunu düşündüğü dersaneler konusunda can hıraş feryat ediyor.
Kul hakkı, bu kadar kolay bir şey değil. Benim hakkım yenmesin diyorsan sen önce hak yemeyeceksin. İslam’ın emri gayet açıktır, hiç eğip bükmeye gerek yok. Bazı dinde reformistler gibi ”kurbanda tavukta kesilebilir” diyemeyiz. İslam da doğru tektir, hakkı hakikati yüce yaradanımız koymuştur. Bizde buna boyun eğmekle mükellefizdir.
Bakın konu ile ilgili fahri kainat efendimiz bir hadisinde ne buyuruyor,
"Ümmetimden müflis odur ki, kıyamet günü namaz ve zekâtla gelir. Ama, bu arada sövdüğü şu kimse, dövdüğü bir başka kimse dahi gelir. Bunun üzerine kendisinin hasenatından şuna verilir, buna verilir. Üzerinde haklar bitmeden kendi hasenatı tükenirse, o zaman onların hatalarından alınır kendisine yüklenir. Daha sonra cehenneme atılır." (Müslim)
Hadis gayet açık. İzahata lüzum yok.
Allah (c.c) kul haklarına riayet edenlerden , yarın mahşer gününe kalmadan kul haklarını ödeyebilmiş olanlardan eylesin.
Allah (c.c)’nün selamı ve bereketi üzerinize olsun.
