Diyetisyen Dila Hanım Katipoğlu, zayıflama iğnelerinin uzman kontrolü olmadan kullanılmasının ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği uyarısında bulunuyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Zayıflama İğneleri Destekleyici Olabilir Ama Tedavi Değildir
Son dönemde hızlı kilo kaybı arayışında olan bireylerin tercih ettiği yöntemlerin başında zayıflama iğneleri geliyor. Özellikle GLP-1 analogları grubundaki semaglutid (Ozempic, Wegovy) ve liraglutid (Saxenda) içeren ilaçlar, iştah kontrolü sağlayarak kalori alımını azaltmaları sebebiyle popüler hale gelmiş durumda. Ancak bu popülarite, beraberinde ciddi riskleri de getiriyor.
Diyetisyen Dila Hanım Katipoğlu, bu ilaçların yalnızca tıbbi gözetim altında kullanıldığında fayda sağlayabileceğini, aksi halde uzun vadeli sağlık sorunlarına neden olabileceğini belirtiyor. Bilinçsiz kullanımın arttığını ifade eden Katipoğlu, özellikle sosyal medya ve çevreden alınan yönlendirmelerle kişilerin kendi başlarına ilaç temin ettiklerini ve bu durumun endişe verici boyutlara ulaştığını vurguluyor.
Bilinçsiz Kullanım Neleri Kapsıyor?
Katipoğlu, bilinçsiz kullanımın sadece reçetesiz ilaç alımıyla sınırlı olmadığını, bunun dozaj değişikliği, başkasına yazılmış ilaçların kullanımı ya da aç kalmak gibi tehlikeli yöntemlerle birleştirilmesinin de bu tanım içine girdiğini söylüyor. Özellikle tiroit, kalp ya da pankreas hastalığı gibi geçmişi olan bireylerin, sağlık geçmişi göz önünde bulundurulmadan bu ilaçlara başlamasının ciddi sonuçlar doğurabileceğini hatırlatıyor.
Yan Etkiler: Sessiz Tehlikeler
Pankreatit riski, GLP-1 analoglarının en ciddi komplikasyonlarından biri olarak öne çıkıyor. Karın ağrısı, bulantı ve kusma ile kendini gösteren bu durum, hayati risk taşıyor. Bununla birlikte, safra kesesi problemleri, özellikle safra taşı oluşumu ve iltihaplanma, bilinçsiz ilaç kullanımında daha sık görülüyor.
Katipoğlu, “İlaçlar iştahı azaltıyor ancak bununla birlikte kişi yeterli ve dengeli beslenmeye devam etmezse kas ve su kaybı kaçınılmaz oluyor,” diyerek vücuttaki metabolizma dengesinin bozulabileceğine dikkat çekiyor. Özellikle B12, demir, D vitamini ve kalsiyum eksikliklerinin baş göstermesiyle birlikte anemi, kemik erimesi ve bağışıklık zayıflığı gibi sorunların ortaya çıkabileceğini belirtiyor.
Ayrıca, hızlı kilo kaybıyla birlikte bireylerin beden algısında bozulmalar, anoreksiya eğilimleri ve depresyon gibi psikolojik sorunların da görülme sıklığı artabiliyor. Uzun süreli kullanımda ise bu ilaçlara karşı psikolojik bir bağımlılık gelişme riski bulunuyor.
Bilimsel Veriler Ne Gösteriyor?
Konuyla ilgili bilimsel çalışmalar da ilaçların tek başına yeterli olmadığını ortaya koyuyor. STEP 1 isimli çalışmada, semaglutid kullanan bireylerin ortalama vücut ağırlıklarının yüzde 15’e yakınını kaybettikleri gözlemlenmiş. Ancak bu başarı, sadece ilaçla değil; beslenme düzeni ve hareketli yaşam ile desteklendiğinde mümkün olmuş.
Bir diğer araştırma olan SCALE obezite çalışması ise, liraglutid kullanan bireylerde yaşam tarzı değişikliği yapılmadığında kilo kaybının sınırlı kaldığını ve uzun vadede geri kilo alımının sıkça yaşandığını ortaya koymuş durumda.
Diyetisyen Katipoğlu’ndan Bilinçli Kullanım Önerileri
Diyetisyen Katipoğlu, ilaçların sadece uzman kontrolünde kullanılması gerektiğini yineleyerek şu önerilerde bulunuyor:
- Her birey için farklı sağlık koşulları göz önünde bulundurulmalı, kapsamlı tahlillerle süreç başlatılmalı.
- Beslenme planı, iştah azalmasına rağmen vücudun ihtiyaç duyduğu tüm mikro ve makro besin öğelerini içermeli.
- Kilo kaybı sürecinin psikolojik bir boyutu olduğu unutulmamalı, gerekirse bir uzmandan psikolojik destek alınmalı.
- Pankreas, karaciğer ve diğer organ fonksiyonlarının düzenli aralıklarla kontrol edilmesi sağlanmalı.
- Hızlı kilo kaybı hedeflenmemeli, aylık 2-4 kg arasında bir düşüş sağlıklı kabul edilmeli.
Kalıcı Sağlık, Hızlı Zayıflamadan Daha Önemli
Zayıflama iğneleri ve ilaçları, tıbbi rehberlik altında kullanıldığında obezite tedavisinde yardımcı olabilir. Ancak bu yöntemler tek başına bir mucize sunmaz. Kalıcı sonuçlar için beslenme düzeninin oturtulması, hareketli bir yaşam tarzının benimsenmesi ve kişinin hem fiziksel hem de psikolojik olarak bu sürece hazırlanması gerekmektedir.
Diyetisyen Dila Hanım Katipoğlu, “İğne sadece bir araçtır. Gerçek çözüm, sürdürülebilir sağlıklı yaşam alışkanlıklarında gizlidir,” diyerek tüm bireyleri bilinçli ve dikkatli olmaya davet ediyor.