Küresel ekonomik kriz, 2024-2025 döneminde birçok ülkenin para birimini olumsuz etkiledi. Dünya en çok değer kaybeden para birimleri listesinde Türkiye de yer aldı. Haberler10.com verilerine göre, Türk Lirası ilk 10’a girdi.
Son iki yılda dünya genelinde yaşanan ekonomik belirsizlikler, yüksek enflasyon, siyasi istikrarsızlık ve döviz rezervlerindeki düşüş, birçok ülkenin para biriminde ciddi değer kaybına yol açtı. Haberler10.com tarafından derlenen verilere göre, en fazla değer kaybeden para birimleri arasında Türkiye Lirası (TRY) da bulunuyor. 2023 yılında 1 ABD Doları karşısında 19 seviyelerinde işlem gören Türk Lirası, 2025 yılı itibarıyla 42 seviyesine yükselerek son iki yılda önemli bir değer kaybı yaşadı. Bu durum, Türkiye’yi en çok değer kaybeden para birimleri listesinde 8. sıraya taşıdı.
Orta Doğu ve Afrika Ülkeleri İlk Sıralarda
Listenin ilk sırasında, uzun süredir ekonomik krizle mücadele eden Lübnan yer aldı. Lübnan Lirası (LBP), 2023’te 1 ABD Doları karşısında 15.000 seviyesindeyken, 2025’te 89.000 seviyesine çıkarak dramatik bir düşüş yaşadı. İkinci sırada ise yaptırımlar ve ekonomik durgunlukla boğuşan İran bulunuyor. İran Riyali (IRR), iki yıl içinde 42.000 seviyesinden 600.000 seviyesine kadar geriledi. Zimbabve Doları (ZWL) ise hiperenflasyon nedeniyle yine ilk üçte yer aldı.
Latin Amerika ve Asya’da da Sert Kayıplar
Arjantin Pesosu (ARS), yüksek enflasyon ve dış borç krizi nedeniyle 1 ABD Doları karşısında 150 seviyesinden 1.200 seviyesine çıkarak dördüncü sıraya yerleşti. Asya’da ise Pakistan Rupisi (PKR) ve Sri Lanka Rupisi (LKR) ciddi değer kaybı yaşayan para birimleri arasında yer aldı. Özellikle siyasi belirsizlikler ve IMF ile yapılan anlaşmaların etkisiyle bu ülkelerde para birimleri hızla eridi.
Türkiye’nin Durumu ve Ekonomik Etkenler
Türkiye Lirası, listenin 8. sırasında yer alırken, değer kaybının temel nedenleri arasında yüksek enflasyon, dış borç yükü ve para politikalarındaki belirsizlik öne çıktı. 2024 yılı boyunca uygulanan sıkılaştırma politikalarına rağmen, döviz kuru üzerindeki baskı devam etti. Uluslararası piyasalarda Türk Lirası, diğer gelişmekte olan ülke para birimleriyle birlikte zayıf seyretmeyi sürdürdü.
Diğer Ülkeler ve Küresel Görünüm
Listede ayrıca Mısır, Nijerya, Gana, Ukrayna, Laos ve Sierra Leone gibi ülkeler de yer aldı. Bu ülkelerdeki ortak sorunlar arasında döviz rezervlerindeki azalma, siyasi istikrarsızlık ve yüksek enflasyon bulunuyor. Özellikle gelişmekte olan ekonomiler, küresel faiz artışları ve doların güçlenmesi karşısında savunmasız kaldı.
Haberler10.com uzmanlarına göre, para birimlerindeki bu değer kaybı, yalnızca ekonomik göstergelerle sınırlı kalmıyor; aynı zamanda halkın alım gücü üzerinde de ciddi etkiler yaratıyor. Uzmanlar, “Gelişmekte olan ülkeler, yapısal reformlar ve finansal istikrar sağlanmadıkça bu tür dalgalanmalara açık kalacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
2024-2025 yılları arasında en fazla değer kaybeden ilk 10 para birimini gösteren tablo, değer kaybı yüzdeleriyle birlikte:
| Sıra | Ülke | Para Birimi | 2023 Kur (1 USD) | 2025 Kur (1 USD) | Değer Kaybı (%) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Lübnan | Lübnan Lirası (LBP) | 15.000 | 89.000 | %493 |
| 2 | İran | İran Riyali (IRR) | 42.000 | 600.000 | %1328 |
| 3 | Zimbabve | Zimbabve Doları (ZWL) | 6.000 | 30.000 | %400 |
| 4 | Arjantin | Arjantin Pesosu (ARS) | 150 | 1.200 | %700 |
| 5 | Nijerya | Nijerya Nairası (NGN) | 450 | 1.500 | %233 |
| 6 | Mısır | Mısır Lirası (EGP) | 15 | 60 | %300 |
| 7 | Pakistan | Pakistan Rupisi (PKR) | 160 | 300 | %87 |
| 8 | Türkiye | Türk Lirası (TRY) | 19 | 42 | %121 |
| 9 | Gana | Gana Sedisi (GHS) | 6 | 15 | %150 |
| 10 | Sri Lanka | Sri Lanka Rupisi (LKR) | 200 | 400 | %100 |
Kaynakça:
- Trading Economics
- Reuters
- Wise